«جیمز وب» کشف قمر جدیدی برای اورانوس انجام داد

گروهی از محققان تحت هدایت «مؤسسه تحقیقات جنوب غربی»(SwRI) با بهره‌گیری از تلسکوپ فضایی جیمز وب، موفق به شناسایی یک قمر ناشناخته در حال گردش به دور اورانوس شدند و این کار باعث افزایش تعداد قمرهای شناخته‌شده این سیاره به ۲۹ عدد گردید.

بر اساس اعلام ناسا، این کشف در حین رصدهای انجام‌شده با تلسکوپ فضایی جیمز وب در تاریخ دوم فوریه ۲۰۲۵ به وقوع پیوست. «مریم المعتمد»(Maryame El Moutamid)، دانشمند ارشد گروه علوم و اکتشافات منظومه شمسی مؤسسه تحقیقات جنوب غربی، بیان کرد: این جرم به‌عنوان بخشی از مجموعه‌ای متشکل از ۱۰ تصویر با نوردهی طولانی به مدت ۴۰ دقیقه ثبت شده توسط «دوربین فروسرخ نزدیک»(NIRCam) تلسکوپ جیمز وب، مشاهده گردید. این قمر کوچک به‌خودی خود کشف مهمی است که حتی فضاپیمای «وویجر ۲»(Voyager 2) ناسا، حدود ۴۰ سال پیش در طی پرواز خود از کنار اورانوس قادر به مشاهده آن نبود.

برآوردها نشان می‌دهد که این قمر تازه شناسایی‌شده – با فرض بر اینکه بازتابندگی مشابه با سایر قمرهای کوچک اورانوس دارد – تنها حدود ۱۰ کیلومتر قطر خواهد داشت. ابعاد کوچک آن احتمالاً یکی از دلایلی است که موجب شده وویجر ۲ و دیگر تلسکوپ‌ها از تماشای آن باز بمانند.

«متیو تیسکارنو»(Matthew Tiscareno)، یکی از پژوهشگران این پروژه، اظهار داشت: اورانوس هیچ سیاره دیگری به اندازه خود قمرهای داخلی کوچک ندارد و روابط پیچیده آن‌ها با حلقه‌های این سیاره، تاریخچه‌ای ناهمگون را به تصویر می‌کشد که مرز بین یک منظومه حلقه‌ای و مجموعه‌ای از قمرها را محو می‌سازد. قمر جدید، از کوچک‌ترین و کم‌نورترین نمادهای شناخته‌شده در دسته قمرهای داخلی است و این موضوع احتمال وجود پیچیدگی‌های بیشتری که هنوز شناسایی نشده‌اند را مطرح می‌کند.

این قمر تازه، چهاردهمین عضو از یک منظومه پیچیده متشکل از قمرهای کوچک به حساب می‌آید که به سمت درون بزرگ‌ترین قمرهای اورانوس مانند «میراندا»(Miranda)، «آریل»(Ariel)، «اومبریل»(Umbriel)، «تیتانیا»(Titania) و «اوبرون»(Oberon) در حال گردش هستند.

 

المعتمد ادامه داد: این قمر در فاصله تقریباً ۵۶ هزار کیلومتری از مرکز اورانوس واقع شده و در صفحه استوایی این سیاره بین مدارهای قمر «اوفلیا»(Ophelia) که خارج از منظومه حلقه‌های اصلی اورانوس قرار گرفته و «بیانکا»(Bianca) در حال دوران است. مدار تقریباً دایره‌ای آن نشان می‌دهد که ممکن است در نزدیکی مکان کنونی خود متولد شده باشد.

نام این قمر تازه شناسایی‌شده باید توسط «اتحادیه بین‌المللی نجوم»(IAU) که مسئول تعریف و تأیید نام‌های اجرام سماوی است، مورد تأیید قرار گیرد.

المعتمد تأکید کرد: تلسکوپ فضایی جیمز وب نمایی نوین از منظومه شمسی بیرونی به نمایش می‌گذارد. این کشف به عنوان بخشی از برنامه رصد عمومی جیمز وب انجام شده است که به محققان در سرتاسر جهان این امکان را می‌دهد تا با استفاده از تجهیزات پیشرفته تلسکوپ، پروژه‌های تحقیقاتی خود را پیشنهاد دهند. وضوح بی‌نظیر دوربین NIRCam و حساسیت آن در بخش فروسرخ این قابلیت را به آن می‌دهد تا اجرام کم‌نور و دورافتاده‌ای را شناسایی کند که فراتر از توانایی رصدخانه‌های پیشین بوده‌اند. این کشف به وضوح نشان‌دهنده این است که چگونه نجوم مدرن بر پایه میراث مأموریت‌هایی چون وویجر ۲ که در تاریخ ۲۴ ژانویه ۱۹۸۶ از کنار اورانوس گذشت و نخستین دید نزدیک به این دنیای اسرارآمیز را به بشریت عرضه کرد، استوار است. حال تقریباً نزدیک به چهار دهه از پرواز وویجر ۲ می‌گذرد و تلسکوپ فضایی جیمز وب این مرزها را گسترش می‌دهد.