قهوه صبحگاهی نه تنها انرژی‌زا است، بلکه باعث افزایش شادی نیز می‌شود
مطالعات جدیدی که در مجله «گزارش‌های علمی» (Scientific Reports) منتشر گردیده، نشان می‌دهد که کافئین همچنین می‌تواند با حالات روحی منفی نظیر غم یا خشم مقابله کند، با این حال این ارتباط کمی ضعیف‌تر بوده و به زمان خاصی در روز وابستگی ندارد.
افراد مورد بررسی در این تحقیق ۲۳۶ بزرگسال جوان بودند که اکثر آن‌ها به مصرف کافئین روی آورده بودند و این مطالعه به مدت چهار هفته ادامه یافت. آن‌ها روزانه هفت بار به سؤالات کوتاه از طریق تلفن همراه پاسخ می‌دادند و وضعیت روحی خود و اینکه آیا در ۹۰ دقیقه گذشته از نوشیدنی کافئین‌دار بهره‌مند شده‌اند یا خیر را گزارش می‌کردند.
تاثیر کافئین بر مغز
محققان به این نکته اشاره می‌کنند که دلیل مؤثر واقع‌شدن کافئین بر انرژی و خلق‌وخو، مسدود کردن گیرنده‌های آدنوزین در مغز است که به این ترتیب احساس هوشیاری و انرژی را در فرد افزایش می‌دهد. این گیرنده‌ها به مانند آنتن‌های حساس عمل کرده و به طور معمول آدنوزین که عاملی برای احساس خستگی به شمار می‌رود، به آن‌ها متصل می‌شود.
در واقع، با مسدود شدن این گیرنده‌ها، کافئین می‌تواند میزان دوپامین را در نواحی مهم مغز افزایش دهد. تحقیقات گوناگون نشان داده‌اند که افزایش سطح دوپامین با بهبود وضعیت روحی و افزایش هوشیاری همراه است. دوپامین به طور عمومی به عنوان «هورمون شادی» شناخته می‌شود.
با این وجود، نویسندگان این تحقیق اعلام می‌کنند که هنوز مشخص نیست آیا تأثیر مثبت قهوه در صبح به دلیل کاهش علائم ناشی از عدم دریافت کافئین پس از خواب شبانه است یا خیر. زیرا افرادی که به طور مرتب قهوه یا چای حاوی کافئین می‌نوشند، در زمان‌هایی که به مدت چند ساعت (مثلاً در طول شب) از کافئین محروم می‌شوند، ممکن است علائم خفیف ناشی از ترک مانند سردرد ملایم، کاهش حوصله، تحریک‌پذیری، کاهش تمرکز و خستگی را تجربه کنند؛ علائمی که معمولاً با نخستین فنجان نوشیدنی کافئین‌دار صبحگاهی بهبود می‌یابند.
از طرف دیگر، پژوهشگران بر این باور بودند که مصرف کافئین در افراد بسیار مضطرب ممکن است منجر به افزایش احساس عصبی بودن و اضطراب گردد، اما چنین نتیجه‌ای مشاهده نشد. به نظر می‌رسد افرادی که به کافئین واکنش منفی نشان می‌دهند، اصولاً این ماده را مصرف نمی‌کنند و بنابراین در این مطالعه حضور نداشته‌اند.
حتی زنبورها هم کافئین دوست دارند
براساس اظهارات یکی از نویسندگان این تحقیق، تقریبا ۸۰ درصد از بزرگسالان در سراسر جهان به نوشیدنی‌های حاوی کافئین روی می‌آورند و سابقه مصرف چای و قهوه به دوران بسیار قدیم برمی‌گردد. جالب است بدانید حتی در دنیای حیوانات نیز شواهدی از مصرف کافئین وجود دارد؛ برای مثال، برخی از گونه‌های زنبورعسل و زنبورهای بامبل تمایل دارند شهد گیاهانی را که در خود کافئین دارند، مصرف کنند.
این تیم تحقیقاتی در عین حال هشدار می‌دهد که مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به ایجاد اعتیاد شود.
